URL başarıyla kopyalandı!

https://webratik.com/

Skolyoz nedir? Belirtileri nelerdir? Tedavisi nasıl olur?

Skolyoz nedir? Belirtileri nelerdir? Tedavisi nasıl olur?

Skolyoz, omurganın yanlara doğru eğrilmesi olarak tanımlanan bir omurga bozukluğudur. Normalde omurga, önden veya arkadan bakıldığında düz bir hat oluşturur. Ancak skolyozlu bireylerde omurga "S" veya "C" şeklinde eğrilik gösterir. Bu eğrilik genellikle çocukluk veya ergenlik döneminde, büyüme çağında ortaya çıkar. Skolyoz, omurganın dönmesi ve eğilmesi sonucunda sırt veya bel bölgesinde asimetrik bir görünüm oluşturur.

Skolyoz Türleri

Skolyozun farklı türleri bulunmaktadır:

  1. İdiopatik Skolyoz: En yaygın tür olup, nedeni bilinmeyen skolyoz türüdür. Genellikle çocukluk veya ergenlik döneminde ortaya çıkar.
  2. Konjenital Skolyoz: Doğuştan gelen omurga anormalliklerinden kaynaklanır. Anne karnında omurganın düzgün gelişmemesi sonucu oluşur.
  3. Nöromusküler Skolyoz: Kas hastalıkları (serebral palsi, kas distrofisi) veya sinir sistemi bozuklukları nedeniyle omurganın yanlara eğilmesi sonucu ortaya çıkar.
  4. Dejeneratif Skolyoz: Genellikle yaşlılarda, omurgadaki disk ve eklem yapılarının bozulması nedeniyle gelişir.


Skolyozun Belirtileri Nelerdir?

Skolyozun belirtileri, eğriliğin derecesine ve türüne bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Skolyoz çoğu zaman ağrıya neden olmasa da bazı belirgin fiziksel işaretlerle kendini gösterebilir. En sık görülen belirtiler şunlardır:

1. Omuzların Eşit Olmaması

  • Skolyozlu kişilerde omuzların bir tarafı diğerinden daha yüksek görünebilir.


2. Kalçaların Asimetrik Olması

  • Omurgadaki eğrilik nedeniyle kalçalar simetrik durmaz; bir kalça diğerinden daha yüksek veya daha çıkık görünebilir.


3. Bel Çukurluğunun Farklı Görünmesi

  • Skolyozda bel çukuru asimetrik hale gelir. Bu durum özellikle vücut yanlardan gözlemlendiğinde belirginleşir.


4. Sırt veya Belde Şişkinlik

  • Omurgadaki eğrilik nedeniyle sırt veya bel bölgesinde bir tarafta belirgin bir şişkinlik oluşabilir. Özellikle öne eğilindiğinde bu belirti daha net bir şekilde fark edilebilir.


5. Vücut Dengesizliği

  • Skolyozlu bireylerde omurganın eğriliği nedeniyle vücut ağırlığı bir tarafa kayabilir, bu da dengesiz bir duruşa neden olabilir.


6. Ağrı (Nadir)

  • İleri yaşlarda veya dejeneratif skolyoz vakalarında omurga ve kas yapılarında zorlanmalar ağrıya neden olabilir. Ancak çocukluk ve ergenlik dönemindeki skolyoz vakalarında genellikle ağrı gözlenmez.


Skolyozun Tanısı Nasıl Konur?

Skolyoz tanısı, fiziksel muayene ve görüntüleme yöntemleri ile konur. Skolyoz tanısında kullanılan başlıca yöntemler şunlardır:

  • Fiziksel Muayene: Doktor, hastanın omurgasındaki asimetrileri gözlemleyerek ve öne eğilmesini isteyerek omurgadaki eğriliği değerlendirir.
  • Cobb Açısı Ölçümü: Omurgadaki eğrilik derecesini belirlemek için kullanılan bir ölçüm yöntemidir. Cobb açısı 10 derece ve üzerinde olan eğrilikler skolyoz olarak kabul edilir.
  • Röntgen: Omurganın yapısını detaylı bir şekilde görmek ve eğrilik derecesini belirlemek için röntgen çekimi yapılır.
  • Manyetik Rezonans Görüntüleme (MRI) ve Bilgisayarlı Tomografi (BT): Özellikle sinir sistemi kaynaklı skolyoz vakalarında, omurga ve sinir yapısının detaylı görüntülenmesi için kullanılabilir.


Skolyozun Tedavi Yöntemleri

Skolyoz tedavisi, hastanın yaşına, omurgadaki eğriliğin derecesine, eğriliğin ilerleme riskine ve kişinin genel sağlık durumuna göre değişir. Skolyoz tedavisinde üç ana yaklaşım vardır: izleme, korse kullanımı ve cerrahi müdahale.

İzleme (Gözlem)

  • Eğriliği 20 derece altında olan, hafif skolyoz vakalarında düzenli doktor kontrolü yeterli olabilir. Özellikle büyüme çağındaki çocuklar için bu yöntem tercih edilir.
  • Eğriliğin ilerleyip ilerlemediğini takip etmek amacıyla doktor tarafından periyodik olarak röntgen çekimi yapılır.


Korse Kullanımı

  • 20-40 derece arasında eğrilik olan çocuk veya ergenlerde eğriliğin ilerlemesini durdurmak için korse kullanımı önerilir.
  • Korse kullanımı, omurganın daha fazla eğilmesini önlemeye yardımcı olabilir, ancak mevcut eğriliği düzeltmez.
  • Korse, büyüme çağında olan çocuklarda tercih edilir ve genellikle günde 18-23 saat takılması önerilir. Korse kullanımı, çocuğun büyüme sürecinin tamamlanması ile sonlandırılır.


Cerrahi Müdahale

  • Omurgadaki eğrilik 40-50 dereceyi aştığında ve hastanın yaşam kalitesini olumsuz etkilediğinde cerrahi müdahale önerilebilir.
  • Cerrahi yöntemde genellikle spinal füzyon adı verilen bir işlem uygulanır. Bu işlemde eğrilik olan omurga bölgeleri sabitlenir ve metal çubuklar ile desteklenir.
  • Cerrahi müdahale, skolyozun ilerlemesini durdurmanın yanı sıra omurganın kısmen düzeltilmesine de yardımcı olabilir.


Fizik Tedavi ve Egzersiz

  • Skolyoz tedavisinde fizik tedavi ve egzersiz programları, omurgayı güçlendirmeye, esnekliği artırmaya ve kas dengesini sağlamaya yardımcı olur. Ancak skolyozu düzeltici bir tedavi değildir.
  • Egzersizler, skolyozun ilerlemesini engellemede veya ağrı yönetiminde destekleyici olabilir.
  • Schroth Metodu gibi skolyoza özel egzersiz programları, omurga eğriliğini stabilize etmeye yönelik olarak geliştirilmiştir.


Skolyoz Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

Skolyoz ilerleyici bir hastalık mıdır?

Skolyozun ilerleme riski, bireyin yaşına ve eğriliğin derecesine göre değişiklik gösterir. Özellikle büyüme çağında skolyozun ilerleme ihtimali daha yüksektir. Bu nedenle çocuk ve gençlerde düzenli takip önemlidir.

Skolyoz genetik midir?

Skolyozun kesin nedeni bilinmemekle birlikte genetik yatkınlığın bir rol oynadığı düşünülmektedir. Ailede skolyoz öyküsü bulunan bireylerde skolyoz görülme olasılığı artar.

Skolyoz ağrı yapar mı?

Çocukluk ve ergenlik dönemindeki skolyoz vakalarında ağrı nadir görülür. Ancak yetişkinlerde ve dejeneratif skolyoz vakalarında omurga ve kaslarda ağrı oluşabilir.

Skolyozlu bireyler spor yapabilir mi?

Evet, skolyozlu bireyler çoğu spor dalına katılabilir. Ancak yüzme, yürüyüş ve esneme hareketleri gibi omurgayı destekleyen ve fazla zorlamayan sporlar tercih edilmelidir. Ağır kaldırma gibi omurga üzerine yük bindiren aktivitelerden kaçınılması önerilir.

Skolyoz tedavi edilmezse ne olur?

Skolyoz tedavi edilmezse omurgadaki eğrilik ilerleyebilir ve bireyin yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilir. İleri vakalarda solunum problemleri, omurga ağrısı ve dengesizlik gibi sorunlar ortaya çıkabilir.

Skolyozda korse her yaşta kullanılabilir mi?

Korse tedavisi genellikle büyüme çağında olan çocuk ve ergenlerde önerilir. Yetişkinlerde korse kullanımının omurga eğriliğine etkisi yoktur.

Skolyoz tedavisinde cerrahi müdahale zorunlu mudur?

Cerrahi müdahale skolyozun tüm vakalarında zorunlu değildir. Genellikle eğriliği ciddi düzeyde olan ve eğrilik nedeniyle yaşam kalitesi düşen bireylerde tercih edilir.

Skolyoz, erken teşhis ve doğru tedavi yöntemleri ile kontrol altına alınabilecek bir durumdur. Eğriliğin derecesine göre izleme, korse kullanımı ve cerrahi gibi çeşitli tedavi seçenekleri bulunmaktadır.

04.06.2021