Onarış ne demek? Onarış kelimesinin anlamı nedir?
Onarış, onarmak fiilinden türetilmiş bir isimdir ve "onarmak işi" anlamına gelir. Tamir etmek, düzeltmek, bozulan ya da zarar gören bir şeyi eski haline getirmek amacıyla yapılan iş ve süreçleri ifade eder. Günlük yaşamda sıkça kullanılan bir terim olmakla birlikte, hem somut hem de soyut durumlar için kullanılabilir.
Bu makalede "onarış" kelimesinin kökeni, anlamı, tarihsel süreci, kullanım alanları ve Türk Dil Kurumu’ndaki (TDK) tanımı detaylı şekilde ele alınacaktır.
Onarış Kelimesinin Kökeni
Onarış kelimesi, Türkçede tamir etmek anlamına gelen onarmak fiilinden türemiştir. "Onar-" kökü, Eski Türkçede "düzeltmek" veya "iyileştirmek" anlamlarında kullanılmıştır. Sonundaki "-ış" eki ise isim türeten bir ek olup, onarmanın sürecini veya yapılan işi ifade etmek için kullanılır.
Onarış Kelimesinin Dil Bilgisel Özellikleri
- Türü: İsim
- Kökü: Onar (onarmak)
- Eki: -ış
- Türkçe Yapısı: Türkçede sıkça görülen türetme eklerinden biri olan "-ış" eki, eylemi ya da işin kendisini tanımlayan isimler türetir.
Onarışın Tarihsel Süreci
Onarma ya da tamir etme, insanlık tarihinin başlangıcından itibaren ihtiyaç duyulan bir eylemdir. İlk aletlerin kullanıldığı dönemlerden itibaren, insanlar kırılan ya da işlevini yitiren eşyaları düzeltme gereği duymuştur. Onarış kelimesi ise modern Türkçe içerisinde gelişmiş ve yaygın olarak kullanılmıştır. Özellikle tarım, sanayi ve günlük hayatta birçok somut nesneye yönelik bir anlam taşır.
Örneğin, 20. yüzyılın başlarında "onarım" kelimesi daha sık kullanılırken, "onarış" kelimesi onarmanın bir süreç olduğunu vurgulamak için tercih edilmiştir.
Onarışın Günlük Hayatta Kullanımı
Onarış kelimesi, genellikle teknik, inşaat, sanayi gibi alanlarda kullanılsa da soyut anlamda da yer bulabilir. Örneğin, bozulan bir aracın tamir edilmesinden bahsederken "onarış süreci" denebilir. Aynı şekilde, bir ilişkinin ya da duygusal bir durumun düzeltilmesinde de "onarış" kelimesi kullanılabilir.
Örnek Cümleler:
- Evin çatısındaki hasar, ustalar tarafından kısa sürede onarış işlemine alındı.
- İlişkilerde güvenin yeniden inşası, uzun bir onarış süreci gerektirir.
Onarış ve Onarım Arasındaki Fark
Onarış ve onarım kelimeleri genellikle eş anlamlı gibi görünse de küçük bir anlam farkı bulunmaktadır.
- Onarış: Onarmanın işleyişine ve sürecine vurgu yapar.
- Onarım: Daha çok onarma işinin sonuçlanmış halini ifade eder.
Bu küçük fark, kelimenin kullanıldığı bağlama göre anlamını değiştirebilir.
Türk Dil Kurumu’na (TDK) Göre Onarış Kelimesinin Anlamı
Türk Dil Kurumu'na (TDK) göre onarış, “onarmak işi” anlamına gelir. Bu tanım, kelimenin işlevine ve amacına odaklanır.
Onarış Kelimesinin Farklı Dillerdeki Karşılıkları
Onarış kelimesinin başka dillere çevrimi, daha genel bir anlam taşır ve genellikle tamir veya restorasyon gibi kelimelerle ifade edilir:
- İngilizce: Repair, restoration
- Almanca: Reparatur
- Fransızca: Réparation
- İspanyolca: Reparación
- Arapça: إصلاح (Islah)
- Rusça: емонт (Remont)
- Çince: 修理 (Xiūlǐ)
Onarış, hem maddi hem de manevi açıdan bozulan bir şeyi düzeltme işini ifade eden çok yönlü bir kelimedir. Türkçe'de günlük hayatta sıkça karşılaşılan bu kelime, onarma sürecine odaklanmasıyla dikkat çeker. Teknikten ilişkilere, birçok farklı bağlamda kullanılan bu terim, Türkçedeki zengin kelime yapısının güzel bir örneğidir.
Onarış, bireylerin ve toplumların ihtiyaç duyduğu düzenleme ve iyileştirme süreçlerini ifade ederken, sadece fiziksel değil, aynı zamanda duygusal ve sosyal bağlamlarda da önemli bir yer tutar.