Keenlemyekün ne demek? Keenlemyekün nedir?
Keenlemyekûn, Arapça kökenli bir kelime olup, Türkçede daha çok edebi metinlerde, hukuk dilinde ve dini söylemlerde kullanılan eski bir terimdir. Genellikle, bir şeyin hiç yokmuş gibi olduğu veya hiçbir değeri kalmadığı anlamında kullanılır. Bu yazıda, keenlemyekûn kelimesinin anlamını, kökenini, tarihsel kullanımını ve farklı bağlamlardaki yerini detaylandıracağız.
Keenlemyekûn Kelimesinin Anlamı
Keenlemyekûn, Arapça'da "كأن لم يكن" şeklinde yazılır ve anlamı "sanki hiç yokmuş gibi" ya da "hiçbir değeri, önemi kalmamış" anlamına gelir. Türkçede, özellikle bir durumun, olayın ya da varlığın geçersiz, hükümsüz ya da değersiz olduğunu belirtmek için kullanılır. Örneğin, bir sözleşmenin ya da anlaşmanın geçersiz kılınması durumunda, bu durum keenlemyekûn olarak ifade edilebilir.
Keenlemyekûn'un Kökeni
Kelimenin kökeni Arapça’dır ve kelime Arapça dil bilgisi kurallarına dayanan bir yapıdadır. "Keen" kelimesi "gibi, sanki" anlamına gelirken, "lemyekûn" kısmı ise "hiç olmamış" anlamını taşır. Bir araya geldiğinde ise "hiç olmamış gibi" anlamına gelir. Arapçadan Osmanlı Türkçesine geçmiş olan bu ifade, Osmanlı döneminde ve günümüzde hukuk, edebiyat ve dini metinlerde kullanılmaya devam etmiştir.
Keenlemyekûn’un Kullanım Alanları
Keenlemyekûn kelimesi genellikle hukuki ve dini metinlerde, soyut bir durumu veya hukuki bir geçersizliği ifade etmek için kullanılır. Aynı zamanda bir olayın, sonucun ya da durumun etkisiz hale getirilmesi anlamında da kullanılmaktadır.
Hukuk Dilinde Keenlemyekûn
Hukuki bağlamda keenlemyekûn, bir sözleşmenin, kararın ya da işlemin iptal edilmesi, hükümsüz hale getirilmesi anlamına gelir. Hukuk dilinde kullanımı oldukça yaygındır ve "bu sözleşme keenlemyekûn sayılır" ifadesiyle bir anlaşmanın geçersiz sayıldığını, yani hiç yapılmamış gibi kabul edildiğini belirtir. Özellikle Osmanlı döneminde hukuk dilinde yaygın şekilde kullanılmış olan bu terim, günümüz hukuk metinlerinde de eski kelimelere yer verilen metinlerde karşımıza çıkabilir.
Örnek Cümle:
- Mahkeme kararı, tüm delillerin gözden geçirilmesi sonucunda keenlemyekûn ilan edildi.
- Yapılan anlaşma, karşı tarafın yükümlülüklerini yerine getirmemesi üzerine keenlemyekûn sayıldı.
Dini ve Edebi Kullanımı
Dini metinlerde ise keenlemyekûn, özellikle bir olayın ya da durumun Allah’ın kudreti karşısında yok hükmünde olduğunu belirtmek amacıyla kullanılır. Bu anlamda kelime, bir varlığın veya olayın Allah’ın iradesi karşısında hiçbir anlam ifade etmediği ya da öneminin kalmadığını anlatır. Edebi metinlerde ise keenlemyekûn ifadesi, daha çok soyut bir durumu vurgulamak, bir olayın ya da kişinin hiç var olmamış gibi kabul edilmesini anlatmak için tercih edilir.
Örnek Cümle: Her şey, Allah’ın iradesiyle keenlemyekûn olabilir; varlık ve yokluk O’nun takdirine bağlıdır.
Gündelik Dilde Keenlemyekûn Kullanımı
Günlük dilde çok sık kullanılmamakla birlikte, keenlemyekûn daha çok resmi, edebi ve eski dilin kullanıldığı ortamlarda karşımıza çıkar. Ancak, mecazi anlamda bir olayın ya da durumun etkisini tamamen kaybetmesi veya sonuçsuz kalması anlamında kullanılabilir. Örneğin, yapılan bir plan ya da iş, beklenen sonucu vermediğinde keenlemyekûn sayılabilir.
Örnek Cümle: Onca uğraş ve çaba sonucunda işimiz keenlemyekûn oldu; hiçbir ilerleme kaydedemedik.
TDK’ya Göre Keenlemyekûn’un Anlamı
Türk Dil Kurumu (TDK) sözlüğünde keenlemyekûn kelimesi "hiç olmamış gibi" anlamında tanımlanır. Bu tanım, kelimenin hem hukuki hem de soyut anlamlarda nasıl kullanıldığını net bir şekilde ortaya koyar. TDK tanımına göre kelimenin ifade ettiği durum, tamamen geçersiz, sonuçsuz ve etkisiz hale getirilmiş bir olguyu anlatır.
Farklı Dillerde Keenlemyekûn
- Osmanlıca: كأن لم يكن (Keenlemyekûn)
- İngilizce: As if it never existed, null and void
- Almanca: Als ob es nie existiert hätte
- İspanyolca: Como si nunca hubiera existido
- Arapça: كأن لم يكن (Keenlemyekûn)
- Rusça: Как будто его никогда не существовало
- İtalyanca: Come se non fosse mai esistito
- Flemenkçe: Alsof het nooit heeft bestaan
- Çince: 仿佛从未存在 (Fǎngfú cóng wèi cúnz i)
Keenlemyekûn, Arapça kökenli ve özellikle hukuki, dini ve edebi metinlerde kullanılan, "hiç olmamış gibi" anlamına gelen bir terimdir. Bu kelime, bir olayın, durumun ya da varlığın geçersiz hale gelmesi, etkisini kaybetmesi veya sonuçsuz kalması durumunda kullanılır. Türk Dil Kurumu’na göre "hiç olmamış gibi" anlamına gelen bu kelime, Osmanlı döneminden günümüze kadar özellikle hukuk ve edebiyat dilinde önemli bir yer edinmiştir. Hem soyut hem de somut anlamlarda kullanılabilen keenlemyekûn, bir olayın ya da nesnenin yok sayılması veya geçersiz kılınması anlamında derin bir ifade gücüne sahiptir.