HPV aşısı nedir? HPV aşısı kimlere uygulanır?

HPV aşısı, Human Papilloma Virüsü (HPV) adı verilen virüse karşı koruma sağlayan bir aşıdır. HPV, cinsel yolla bulaşan en yaygın virüslerden biridir ve bazı türleri genital siğiller, kadınlarda ve erkeklerde çeşitli kanser türlerine neden olabilir. Özellikle rahim ağzı kanseri (serviks kanseri), HPV enfeksiyonu ile yakından ilişkilidir. HPV aşısı, bu virüsün belirli türlerine karşı bağışıklık sağlayarak enfeksiyonun ve bunun sonucunda ortaya çıkabilecek kanser risklerinin azalmasına yardımcı olur.

HPV Nedir?

Human Papilloma Virüsü (HPV), cinsel yolla bulaşan bir virüstür ve 100'den fazla türü vardır. Bu türlerin bazıları ciltte ve genital bölgede siğillere neden olurken, bazıları daha ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Özellikle HPV tip 16 ve 18, rahim ağzı kanseri vakalarının yaklaşık %70'inden sorumludur. HPV enfeksiyonu kadınlarda sadece rahim ağzı kanserine değil, aynı zamanda vajina, vulva, anüs ve baş-boyun bölgesi kanserlerine; erkeklerde ise penis, anüs ve baş-boyun bölgesi kanserlerine neden olabilir.

HPV Aşısı Nasıl Çalışır?

HPV aşısı, vücudu HPV'nin bazı türlerine karşı korumak için geliştirilmiştir. Aşı, HPV virüsünün protein parçacıklarını içerir ancak canlı virüs içermez. Bu sayede enfeksiyona neden olmaz, ancak bağışıklık sistemini bu virüse karşı savaşmak üzere uyarır. Aşı uygulandıktan sonra vücut, HPV virüsünü tanıyacak ve eğer gelecekte virüsle karşılaşırsa, ona karşı savunma sağlayacaktır.

HPV Aşısı Kimlere Uygulanır?

Kız ve Erkek Çocuklar

HPV aşısı, genellikle 9-14 yaş arasındaki kız ve erkek çocuklara önerilir. Bu yaşlarda aşı yapılmasının nedeni, bireylerin cinsel olarak aktif hale gelmeden önce bağışıklık sistemlerini virüse karşı hazırlamaktır. Aşı, cinsel aktif hale gelmeden önce yapıldığında daha etkili sonuçlar verir.

Ergenler ve Yetişkinler

15-26 yaş aralığındaki gençler ve genç yetişkinler de aşıdan fayda görebilir. Daha önce cinsel ilişkiye girmiş olsalar bile, aşı virüsün diğer türlerine karşı koruma sağlayabilir. Bazı durumlarda, 27-45 yaş arasındaki yetişkinlere de aşı önerilebilir, ancak bu yaş grubundaki kişiler için aşının etkinliği gençlere kıyasla daha düşüktür.

HPV Aşısının Türleri Nelerdir?

Piyasada farklı türde HPV aşıları bulunmaktadır. Bunlar farklı HPV türlerine karşı koruma sağlar:

Gardasil

Gardasil, en yaygın kullanılan HPV aşısıdır. HPV tip 6, 11, 16 ve 18 gibi türlere karşı koruma sağlar. Tip 6 ve 11 genital siğillere neden olurken, tip 16 ve 18 rahim ağzı kanseri gibi ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Gardasil'in Gardasil 9 adlı genişletilmiş versiyonu ise daha fazla HPV türüne karşı koruma sunar.

Cervarix

Cervarix, özellikle HPV tip 16 ve 18'e karşı koruma sağlayan bir aşıdır. Bu iki HPV türü, rahim ağzı kanseri vakalarının çoğundan sorumlu olduğundan, bu aşı kanser riskini azaltmada oldukça etkilidir.

HPV Aşısının Faydaları Nelerdir?

Rahim Ağzı Kanseri Riskini Azaltır

HPV aşısı, rahim ağzı kanserine neden olan en yaygın HPV türlerine karşı koruma sağlar. Aşılanan kadınlarda rahim ağzı kanseri gelişme riski önemli ölçüde azalır.

Genital Siğillere Karşı Koruma

HPV aşısı, genital siğillere neden olan HPV türlerine karşı da koruma sağlar. Bu, hem erkeklerde hem de kadınlarda genital siğillerin oluşumunu engelleyebilir.

Diğer Kanser Türlerine Karşı Koruma

HPV aşısı, erkeklerde ve kadınlarda HPV ile ilişkili diğer kanser türlerine (anüs, vulva, vajina, penis ve baş-boyun kanserleri gibi) karşı da koruma sağlayabilir.

HPV Aşısının Yan Etkileri Nelerdir?

HPV aşısı genel olarak güvenli bir aşı olarak kabul edilir. Bununla birlikte, her aşıda olduğu gibi, bazı hafif yan etkiler görülebilir:

• Aşının yapıldığı bölgede ağrı, kızarıklık veya şişlik
• Baş ağrısı
• Yorgunluk
• Ateş
• Mide bulantısı

Bu yan etkiler genellikle hafif ve kısa sürelidir. Çok nadir vakalarda, ciddi alerjik reaksiyonlar meydana gelebilir, ancak bu durum son derece ender görülür.

HPV Aşısı ve Cinsel Sağlık

HPV aşısı, cinsel yolla bulaşan bir virüse karşı koruma sağladığından, cinsel sağlığın korunması açısından büyük önem taşır. Aşı, bireyleri yalnızca HPV enfeksiyonlarından korumakla kalmaz, aynı zamanda bu virüsün neden olabileceği kanser ve diğer sağlık sorunlarını da önler. Ancak, HPV aşısı diğer cinsel yolla bulaşan hastalıklara karşı koruma sağlamaz, bu nedenle güvenli cinsel ilişki yöntemleri (örneğin, prezervatif kullanımı) her zaman önerilir.

HPV aşısı, insan papilloma virüsüne karşı etkili bir koruma sağlayan önemli bir sağlık önlemidir. Özellikle genç yaşlarda uygulandığında rahim ağzı kanseri başta olmak üzere birçok kanser türü ve genital siğiller gibi sağlık sorunlarını önleyebilir. Aşının yaygın kullanımı, toplum sağlığı açısından büyük faydalar sağlamaktadır ve aşı, dünya genelinde birçok sağlık otoritesi tarafından önerilmektedir.