Konular

GitHub nedir? Ne için ve nasıl kullanılır?

Bağlantıyı Kopyala

Yazılım geliştirme dünyasında kaynak kod yönetimi ve işbirliği denildiğinde akla ilk gelen platformlardan biri GitHub’dır. Açık kaynak projelerden büyük kurumsal yazılım geliştirme süreçlerine kadar birçok alanda kullanılan GitHub, geliştiricilere versiyon kontrolü, işbirliği ve proje yönetimi gibi hayati özellikler sunar.

GitHub Nedir?

GitHub, yazılım projelerinin versiyon kontrolünü sağlamak için kullanılan Git sistemini temel alan, bulut tabanlı bir depo (repository) barındırma platformudur. 2008 yılında kurulmuş, 2018 yılında Microsoft tarafından satın alınmıştır.

Temel Özellikleri

Git tabanlı versiyon kontrol sistemi
Proje ve kaynak kod barındırma
Ekip içi işbirliği ve kod paylaşımı
Açık kaynak projeler için destek
Issue (sorun takibi), pull request (kod katkısı), wiki ve proje yönetimi araçları

Git Nedir?

GitHub’ı anlayabilmek için öncelikle Git'in ne olduğunu bilmek gerekir.
Git, Linus Torvalds tarafından geliştirilen, dağıtık (distributed) yapıya sahip bir versiyon kontrol sistemidir.

Git ile Neler Yapılır?

Kodun farklı sürümleri arasında geçiş yapılabilir
Yapılan değişiklikler takip edilebilir
Takım çalışması yapılırken kod çakışmaları önlenebilir
Kod geçmişi görüntülenebilir ve gerektiğinde geri alınabilir

GitHub, bu sistemi grafiksel ve web tabanlı bir arayüzle geliştiricilere sunar.

GitHub Ne İçin Kullanılır?

Kaynak Kod Yönetimi

Projelerin kodları GitHub üzerinde tutulur. Bu, kodların versiyonlanmasını ve her değişikliğin kayıt altına alınmasını sağlar.

Takım Çalışması ve İşbirliği

Birden fazla geliştirici aynı proje üzerinde çalışabilir. Kodlar ayrı dallarda (branch) geliştirilip ana projeye entegre edilir.

Açık Kaynak Katkısı

GitHub, açık kaynak projelerin kalbi gibidir. Dünyanın dört bir yanındaki geliştiriciler projelere katkıda bulunabilir.

Proje Yönetimi

GitHub; issue, project, milestone ve kanban panoları sayesinde yazılım projelerinin tüm aşamalarını takip etmeyi mümkün kılar.

Otomasyon ve CI/CD

GitHub Actions gibi araçlarla test süreçleri, deploy (yayınlama) işlemleri ve otomasyonlar kolayca yönetilebilir.

GitHub Nasıl Kullanılır? (Adım Adım)

1. Hesap Oluşturma

GitHub.com adresine girilerek ücretsiz bir kullanıcı hesabı açılır.

2. Yeni Depo (Repository) Oluşturma

"New repository" butonuna tıklanır
Depoya bir isim verilir
Açık ya da özel olması belirlenir
README dosyası isteğe bağlı olarak eklenebilir

3. Git Kurulumu ve Bağlantı

Bilgisayara Git kurulumu yapılır ve komut satırı (terminal) üzerinden GitHub ile bağlantı sağlanır.

git config --global user.name "Adınız"
git config --global user.email "email@example.com"

4. Proje Yükleme (Push Etme)

git init
git add .
git commit -m "İlk commit"
git remote add origin https://github.com/kullaniciadi/projeadi.git
git push -u origin main

5. Kod Paylaşımı ve Pull Request

Başka bir kullanıcı bir projeye katkıda bulunmak istediğinde, fork edip değişiklik yapar ve ardından pull request gönderir.

6. Sorun Takibi ve İş Yönetimi

"Issues" sekmesinden hatalar, yeni istekler ve görevler listelenebilir. Bu, proje yönetimi için idealdir.

GitHub’ın Avantajları

Geliştiriciler İçin

Proje yedekleme ve versiyon takibi
Kod geçmişine ulaşım
Açık kaynak katkısı ve CV oluşturma

Ekipler İçin

İş bölümü ve görev atama
Kod inceleme ve kalite kontrol
Otomasyon ve entegrasyon imkanları

Kurumlar İçin

Güvenli özel depolar
Kurumsal planlar ve erişim kontrolleri
İş akışı otomasyonu ve entegrasyon (CI/CD)

GitHub Terimleri Sözlüğü

Repository (Depo) – Projenin bulunduğu klasör
Commit – Yapılan değişikliklerin kaydı
Branch – Ana projeden ayrılan çalışma dalı
Merge – İki branch’in birleştirilmesi
Pull Request – Kod katkısı için gönderilen istek
Fork – Bir projeyi kendi hesabınıza kopyalamak
Clone – Depoyu bilgisayara indirme işlemi
Issue – Sorun bildirimi ya da görev
README.md – Projeyi tanıtan açıklama dosyası
GitHub Actions – Otomatik test ve yayınlama araçları

GitHub Kullanımı ile İlgili İpuçları

Proje açıklamalarını README dosyasına mutlaka ekleyin
Commit mesajlarını açık ve anlamlı yazın
Branch’leri düzenli kullanarak karmaşayı önleyin
Issues üzerinden projeyi organize edin
Pull request'lerde kod incelemesi (code review) yapın

GitHub, modern yazılım geliştirme süreçlerinin vazgeçilmez bir parçası haline gelmiştir. Geliştiriciler için sadece bir kod barındırma platformu değil, aynı zamanda küresel bir işbirliği ve öğrenme ortamıdır. Açık kaynak dünyasının büyümesinde büyük rol oynayan bu platform, hem bireysel projeler hem de kurumsal düzeyde çözümler için ideal bir yapıdır.

05.06.2021

Teknoloji