Acuze ne demek? Acuze kelimesinin anlamı nedir?

Acuze, Türkçe'de "huysuz, çirkin, yaşlı kadın" anlamına gelen bir isimdir. Kelime, Arapça ‘acūz (عجوز) kökünden türetilmiştir. Arapçada "yaşlı kadın", "yıllanmış" ya da "tecrübeli kişi" anlamına gelen bu sözcük, Türkçede genellikle olumsuz bir çağrışımla, huysuz ve çirkin yaşlı kadınları ifade etmek için kullanılmıştır.

Tarihsel Süreçte Acuze Kelimesi

Acuze kelimesi, Türk edebiyatında ve halk söyleminde uzun yıllardır kullanılmaktadır. Osmanlıca eserlerde sıkça rastlanan bu kelime, zamanla "kocakarı" ya da "cadı kadın" gibi olumsuz anlamlar kazanmıştır.

Eski metinlerde kullanımı:

• Nehcü’l-Ferâdîs ve Evliyâ Çelebi Seyahatnâmesi gibi eserlerde, acuze sözcüğü yaşlı kadınları tanımlamak için kullanılmıştır.
• Kâmûs-ı Türkî'de acuze, "bed-hûy (huysuz) ve bed-likâ (çirkin) ihtiyar karı" olarak açıklanmıştır.

Acuze, aynı zamanda mecazi bir anlam taşıyarak yaşlı, tecrübeli veya kötü niyetli bir kişiyi ifade edebilir.

TDK Tanımı

Türk Dil Kurumu'na göre acuze:

1. Huysuz, yaşlı kadın.
   Örnek: "Korkunç bir acuze onu kucaklamaya çalışıyordu." (Hüseyin Cahit Yalçın)

Dilbilgisel Yapısı

Acuze, bir isimdir ve genellikle insanları nitelemek için kullanılır. Olumsuz çağrışımlar içerir ve daha çok bir kişiyi alaycı veya küçümseyici şekilde betimlemek için tercih edilir. Örnek kullanımlar:

• "Mahalledeki o acuze kadın herkese laf yetiştiriyor."
• "Romanın başkahramanı, yaşlı bir acuze ile karşılaşıyor."

Acuze Kelimesinin Kullanımı ve Örnek Cümleler

Acuze, edebiyat ve günlük konuşma dilinde sıkça kullanılan bir kelimedir. Örnek cümleler:

• "Yaşlı kadın, yılların verdiği yorgunlukla bir acuzeye dönmüştü."
• "Komşular, evin köşesinde oturan huysuz acuzeden korkuyorlardı."

Acuze Kelimesinin Çeşitli Dillerde Karşılıkları

• İngilizce: Old hag, Crone
• Fransızca: Vieille sorcière (yaşlı cadı), Mégère
• Almanca: Alte Hexe
• İspanyolca: Vieja bruja
• Arapça: عجوزة (Ajūze)
• Rusça: Старуха (Staruha)
• İtalyanca: Vecchia strega
• Çince: 老巫婆 (Lǎo wūpó)

Edebiyatta Acuze

Türk edebiyatında acuze kelimesi genellikle mizahi, eleştirel ya da dramatik bir tonla kullanılmıştır:

• Hüseyin Rahmi Gürpınar: “Yirmi altı yaşında bir delikanlı, altmışına yaklaşmış bir acuzeye ilan-ı aşk ederse...”
• Namık Kemal: “Acûzenin yüzüne bakarak bir şey demek istedi.”
  
  

Acuze, Türkçede yaşlı ve huysuz kadınları tanımlamak için kullanılan, olumsuz anlam yüklü bir kelimedir. Hem edebi eserlerde hem de günlük hayatta zaman zaman mizahi veya küçümseyici bir anlam taşımaktadır. Arapçadan Türkçeye geçmiş olan bu kelime, Türk dilinin zengin kültürel birikiminin bir parçasıdır.